Sremski Karlovci se nalaze desetak kilometara od Novog Sada, na magistralnom putu Novi Sad – Beograd, na desnoj obali Dunava i pitomim padinama Fruške gore. Veoma povoljan geografski položaj i klima, uticali su da se na ovom području vekovima razvijao kult vinogradarstva i svetski priznatih vina.

Nisu Sremski Karlovci poznati samo po vinu. Na mestu današnjih Karlovaca nalazilo se malo utvđenje koje je nastalo kao jedna od mnogih predstraža Rimskog carstva.

Sremski Karlovci se prvi put pominju 1308. godine, kao tvrđava pod imenom Karom, podignuta na rimskim temeljima. Sremske Karlovce je 1521. god. zauzeo Otomanski vojskovođa Bali-beg, i oni ostaju pod turskom vlašću narednih 170 godina. Još za vreme turske okupacije postaje jedno od najvećih naselja u Sremu. Slovensko ime, Karlovci, prvi put se pominje 1532-1533.
1545. godine, Karlovci su imali 547 hrišćanskih stanovnika (Srba). U gradu su postojale tri pravoslavne crkve i jedan manastir. 

 

Pod turskom vlašću, Karlovci su postojali do 1688, kada su ih Turci u povlačenju prema Beogradu spalili i uništili.
Od 16. novembra 1698. do 26. februara 1699. u Karlovcima je održan kongres, koji je označio kraj neprijateljstva između Osmanskog carstva i Svete lige. Ovaj dogovor je poznat kao Karlovački mir. Interesantno je pomenuti da je za tu priliku podignut veliki šator sa četiri ulaza (četiri strane sveta), da bi pregovarači mogli istovremeno ući, ne dajući prvenstvo nikom. Tad je prvi put u istoriji pregovora upotrebljen izraz „okrugli sto“.  Na mestu gde je potpisan mir, 1817. godine podignuta je Kapela mira.

Posle Karlovačkog mira 1699. godine celokupna teritorija današnje Vojvodine dolazi pod austrijsku ( habsburšku) vlast. Granicom iz 1699. godine Habsburzima je pripala Bačka i severozapadni deo Srema.Sremski Karlovci su bili deo vojne granice habsburške Ugarske kojom se upravljalo direktno iz Beča.Tako je ostalo sve do 1848. godine kada je u Sremskim Karlovcima bila Velika narodna skupština ( Majska skupština) na kojoj je prvi put proglašena autonomna Srpska Vojvodina koja se sastojala od Srema, Bačke, Banata i Baranje.
Od 16. veka Karlovci su postali jedno od crkvenih središta srpskog naroda. 1713. godine, odlučeno je da se novo središte mitropolita iz manastira Krušedol premesti u Karlovce.

Karlovačka gimnazija je osnovana 11. 10. 1791. godine. Brigu o radu i životu preuzeo je Patronat i Starateljstvo gimnazijskih fondova sa mitropolitom Stratimirovićem na čelu. Gimnazija je počela sa radom 1. 11. 1792. godine i najstarija je gimnazija u Srbiji.
Mitropolit Stefan Stratimirović je 1794. godine osnovao Bogosloviju, kao drugu po straosti u svetu (posle Kijevske). Nešto kasnije, 1798. godine, osnovao je i internat, u kojem su stanovali i hranili se siromašni bogoslovi i gimnazijalci.

Patrijaršijski dvor je velelepna građevina sagrađena na inicijativu patrijarha Brankovića krajem XIX veka i predstavlja veliki arhitektonski poduhvat toga doba. Zgrada je dovršena do 1884. godine. U dvoru se nalazi kapela Sv. Dimitrija sa ikonostasom, rad Uroša Predića.

Dvorska bašta je park koji predstavlja prirodni spomenik vrtne arhitekture, nastao 1848. godine zalaganjem patrijarha Josifa Rajačića, kao ogledno dobro za nastavu u prirodi učenika gimnazije.

Posebno mesto u istoriji Karlovci dobijaju 13.-15. maja 1848. godine, kada su Srbi na Majskoj skupštini proklamovali stvaranje Srpske Vojvodine (od Srema, Bačke, Banata i Baranje), stupanje u politićki savez sa Hrvatima "na temelju slobode i savršene jednakosti" uz priznavanje rumunske narodnosti i izabrali Josipa Rajačića za patrijarha, a Stevana Šupljikca za prvog vojvodu.
Krajem XIX veka Karlovci dobijaju današnji izgled, kada je na inicijativu patrijarha Georgija Brankovića sagrađeno nekoliko kapitalnih objekata.

Preseljenjem Patrijaršije u Beograd, Karlovci gube tadašnji značaj. 

Saborna crkva, je posvećena Svetom Nikoli i sagrađena je 1762. godine, na temeljima stare crkve iz XVI veka. Crkva je u baroknom stilu i predstavlja trobrodnu građevinu, kod koje u prednjem delu dominiraju dva velika zvonika.

Velelepan ikonostas iz XVIII veka predstavlja delo dva karlovačka slikara Todora Kračuna i Jakova Orfelina. Ikonostas je jedan od najreprezentativnijih dela pravoslavnog slikarstva toga doba i jedan od najznačajnijih umetničkih dela u Vojvodini. Čuveni srpski slikar Paja Jovanović je krajem XIX veka naslikao nekoliko kompozicija posvećenih likovima iz Biblije, kao i nekoliko slika iz istorije Srba, koje krase zidove crkve.

 

Na centralnom delu Trga nalazi se Česma četiri lava iz 1799. godine. Legenda kaže da ko se jednom napije vode sa ove česme, sigurno će se ponovo vratiti i ostati u Sremskm Karlovcima.
U neposrednoj blizini Sremskih Karlovaca na blagim padinama Fruške gore, nalazi se izletište Stražilovo, na kojem je sahranjen naš veliki pesnik srpskog romantizma, Branko Radičević.  Inicijativom učenika Karlovačke gimnazije 22. 07. 1883. godine, Brankovi posmrtni ostaci su uz veliku svetkovinu, preneti iz Beča na Stražilovo.

Danas su Karlovci samostalna opština i zahvaljujući svojoj slavnoj prošlosti ostali važan kulturni i duhovni centar srpskog naroda.